• Franz

Franz Babinger

Os­man­lı ta­ri­hi ko­nu­sun­da ça­lış­ma­la­rıy­la ün­lü Al­man ta­rih­çi ve dil­ci. 1891 yı­lın­da Al­man­ya’da doğ­du, 1967 yı­lın­da Draç’ta (Ar­na­vut­luk) öl­dü. Yük­se­köğ­re­ni­mi­ni Würz­burg ve Mü­nih’te ta­rih ve İs­lam sa­na­tı ko­nu­sun­da yap­tı. Hin­do­lo­ji ve Sa­mi dil­le­ri üze­ri­ne dok­to­ra­sı­nı ver­dik­ten son­ra ay­nı yıl 1914’te gö­nül­lü ola­rak İs­tan­bul’a ge­le­rek bu­ra­da­ki Al­man ka­rar­gâ­hın­da ça­lış­ma­ya baş­la­dı. Ça­nak­ka­le, Kafks­ya ve Ga­liç­ya cep­he­le­rin­de bu­lun­du. Fi­lis­tin’de Ce­vat Pa­şa’nın kur­may he­ye­tin­de gö­rev al­dı. Sa­va­şın bi­ti­min­de Al­man­ya’ya dön­dük­ten son­ra 1921’de Ber­lin Üni­ver­si­te­si’nde İs­la­mi Bi­lim­ler do­çen­ti, ar­dın­dan da pro­fe­sör ol­du.
Na­zi­ler dö­ne­min­de gö­re­vin­den uzak­laş­tı­rı­lın­ca Al­man­ya’dan ay­rı­lıp bir­kaç ay ko­nuk pro­fe­sör ola­rak Bük­reş Üni­ver­si­te­si’nde ça­lış­tı. 1947’ye kadar Yaş’ta Tür­ko­lo­ji Ens­ti­tü­sü’nde gö­re­v yaptı. Sa­vaş­tan son­ra Al­man­ya’ya dön­dü. Mü­nih Üni­ver­si­te­si’nde Ya­kın­do­ğu ta­ri­hi ve Tür­ko­lo­ji pro­fe­sör­lü­ğü yap­tı. Ba­bin­ger’in ça­lış­ma­la­rı­nın bü­yük bö­lü­mü Türk ta­ri­hi ve Türk di­li üze­ri­ne­dir. 15.-17. yüz­yıl­lar­da İs­tan­bul ko­nu­lu re­sim­ler ve res­sam­la­rı üze­ri­ne sa­nat ta­ri­hi ki­tap­la­rı yaz­mış­tır. İs­lam An­sik­lo­pe­di­si’nde Türk­ler­’le il­gi­li pek çok mad­de­yi yi­ne Ba­bin­ger yaz­mış­tır.
Ba­bin­ger ba­zı çev­re­ler­ce ta­raf­sız ol­ma­mak ve so­mut ka­nıt­lar sun­ma­mak­la suç­lan­mış­tır. En ün­lü ki­ta­bı İs­tan­bul’un fet­hi­nin 500. yı­lı do­la­yı­sıy­la yaz­dı­ğı Meh­med der Ebo­rer und se­ine Ze­it (Fatih Sultan Mehmed ve Zamanı) bu ne­den­le epe­yce tar­tış­ma­la­ra yol aç­mış­tır.
Ba­bin­ger’in baş­lı­ca ya­pıt­la­rı şun­lar­dır: Stam­bu­ler Buch­we­sen im 18. Jahr­hun­dert (1919; 18. Yüz­yıl­da İs­tan­bul’da Ki­tap­çı­lık), Schejch Bed­red­din (1921; Şeyh Bed­ret­tin), Die Frü­hos­ma­nisc­hen Jahr­büc­her des Urudsch (1925; Oruç’un Er­ken Os­man­lı Dö­ne­mi Va­ka­yi­na­me­le­ri), Die Gesc­hichtssch­re­iber der Os­ma­ne­nund ih­re Wer­ke (1917; Os­man­lı Ta­rih Ya­zar­la­rı ve Eser­le­ri, An­ka­ra, 1982), Ew­li­ja Tsche­le­bi’s Re­ise­we­ge in Kle­ina­si­en (1939; Ev­li­ya Çe­le­bi’nin Kü­çü­kas­ya’da­ki Ge­zi Yol­la­rı), Ru­me­lisc­he stre­ifen (1937; Ru­me­li Akın­la­rı), Vi­er Ba­uvorsch­lä­ge Li­anar­do da Vin­ci’s an Sul­tan Ba­je­zid II (1952; Sul­tan Ba­ye­zid’e Le­onar­do da Vin­ci’nin Pro­je Tek­li­fi).
Ba­bin­ger’in ma­ka­le­le­rin­den sek­sen üçü Gü­ney­do­ğu Av­ru­pa Der­ne­ği ta­ra­fın­dan üç cilt ola­rak 1962, 1966 ve 1976 yıl­ların­da basıl­mış­tır.




Yazarın Oğlak'taki Kitapları