Osmanlı şair ve yazar. Türk milliyetçi hareketini ve Jön Türkler’i etkilemiş, Türk edebiyatının Batılılaşmasına önemli katkısı olmuştur.
Çocukluğunu dedesinin yanında Anadolu ve Rumeli’nin çeşitli kentlerinde geçirdi. Özel dersler alarak Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi. İstanbul’a babasının yanına döndüğünde Bâbıâli Tercüme Odası’na kâtip olarak girdi. Divan şiiri tarzında şiirler yazdı. Tasvir-i Efkâr’ın yayın yönetmeni ve yazar Şinasi’nin etkisinde kaldı. Sonradan Şinasi Fransa’ya kaçınca gazetenin yönetmenliğini üstlendi. 1867’de bir yazısı nedeniyle gazete kapatıldı ve İstanbul’dan uzaklaşması için Erzurum vali muavinliğine atandı. Ancak görev yerine gitmeyerek Ziya Paşa ile birlikte Fransa’ya kaçtı. Londra’ya gitti ve burada Muhbir’de yazmaya başladı. Daha sonra Hürriyet’i yayımlamaya başladı. İmzasız yayımladığı başyazılarda temel olarak padişahın iradesini sınırlayacak bir parlamento oluşturulması düşüncesini savundu. 1869’da Hürriyet’ten ayrıldı ve İstanbul’a döndü. 1872’de İbret gazetesinde yönetimi eleştiren yazılar yazdı. Bu arada ünlü oyunu Vatan yahut Silistre’yi yazdı. 1854’teki Silistre kuşatması çevresinde gelişen kahramanlık ve vatan sevgisini işleyen bu oyunun halkı coşturarak olaylara yol açması nedeniyle Magosa’ya sürgüne gönderildi. Yapıtlarının çoğunu da üç yıl kaldığı Magosa’da yazdı. Abdülaziz’in tahttan indirilmesiyle İstanbul’a döndü. Kanun-ı Esasi’yi hazırlayan kurulda görev aldı. I. Meşrutiyet’in hazırlayıcılarını uzaklaştıran Abdülhamit’in emriyle tutuklandı. Midilli Adası’na sürüldü. Midilli, Rodos ve sonra da Sakız mutasarrıfı oldu. Son görev yerinde öldü ve Gelibolu’ya gömüldü.
Bir sosyal reformcu olan Namık Kemal “vatan” ve “hürriyet” fikirlerinin birleştiricisi olarak tanınır. Batıdan alınan bu iki kavramı Türkçe’ye sokan da Namık Kemal’dir. Önceleri divan şiirinin etkisi altında kaldıysa da Şinasi’yle tanıştıktan sonra bu eğilimi değişmiş ve coşkulu şiirleriyle sonraki kuşakları etkileyerek “Vatan Şairi” olarak anılmıştır. Türk tiyatrosuna batı tiyatrosu anlayışını getiren yazarlardan biri olan Namık Kemal’in başlıca oyunları arasında Zavallı Çocuk (1873), Akif Bey (1874) ve Gülnihal (1875) sayılabilir.
En çok tanınan romanlarıysa, İntibah yahut Sergüzeşt-i Ali Bey (1874) ve Cezmi’dir (1880).
Yazarın Oğlak'taki Kitapları