Jilber Barutçiyan

Jilber Barutçiyan, 1962 yılında İstanbul’da doğdu. Küçük yaşlardan itibaren, ailesinin de desteğiyle hep doğayla haşır neşir oldu. Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra, yirmili yaşlarda İsviçre’ye yerleşti. Mantarlara ilgisi, önce merakla başladı, sonra hobisi hâline geldi; İsviçre’de uzmanlığa dönüştü.

Yirmi yılı aşkın bir süre boyunca, mantarlar konusunda çeşitli kurs, seminer ve arazi faaliyetlerine katıldı. Üyesi bulunduğu İsviçre Mantar Uzmanları Kuruluşu’nun (VAPKO*) diplomasını 2006 yılında alan Barutçiyan, aynı yıl, Türkiye’ye döndü.

Türkiye’nin baş döndürücü zenginlikte bir mantar florasına sahip olduğu, bu konuda hemen hiç kaynak bulunmadığı, büyük bir ticari potansiyelin değerlendirilmediği ve mantar zehirlenmelerinin ve ölüm vakalarının yaygınlığı ilk gözlemleriydi. Bu gözlemleri nedeniyle, mantar zehirlenmelerinin engellenmesi; mantarlar konusunda deneyimli, bilgili kişilerin yetişmesi; doğa sevgisinin ve korumacılığın paylaşılması; meraklıların yeni tatlarla buluşması; mantarlarımızın ticari potansiyellerinin gerçekçi bir biçimde öğrenilmesi; özellikle dağ ve orman köylülerine doğa kaynaklı yenilenebilir bir ek gelir imkânı, dolayısıyla ülke ekonomisine katkı sağlanması gibi konuları her zaman önemsedi.

İstanbul’un Belgrad, Şile ve Polenezköy ormanlarında, Akdeniz bölgesinde Toroslar’da, Giresun yaylalarında, Bolu dağlarında, Kaz dağlarında, Trakya’nın Istranca ormanlarında araştırmalar yaptı. Bütün bu bölgelerde araştırma, fotoğraflama çalışmalarının yanı sıra onlarca eğitim konferansı verdi. Bu eğitimler, bazen belediyeler, orman bölge müdürlükleri, sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler bazen de yerel halk tarafından düzenlendi.

Barutçiyan’ın altı yıl süren arazi çalışmasının ardından hazırladığı bu kitap, araştırmalarının ilk etabı; önümüzdeki yıllarda okurlarıyla buluşacak olan farklı içerikte ve kapsamda kitaplar ise, hazırlık aşamasında.

“Mantar Dostları” adıyla internet ortamında paylaşımda bulunan grubun, bir kulübe dönüşmesi de projelerinden yalnızca biri.

Barutçiyan, arazi çalışmalarına ve eğitim çalışmalarına devam ederken, çeşitli gruplarla arazide mantar eğitimi ve katılımcıların mantar toplama deneyimlemelerine de rehberlik etmektedir.

*VAPKO: (Almanca’dan açılımı: İsviçre Resmi Mantar Kontrol Birimleri Derneği), 1926 yılında İsviçre Sağlık Bakanlığı’na bağlı olarak kurulmuş bu dernek, mantar uzmanları yetiştirmektedir. Dünyada hiçbir üniversitede mantar bilimi kürsüsü bulunmadığından, bu kuruluşun diploması, resmî makamlarca verilen tek uzmanlık diploması olarak kabul görmektedir.